Мәтіннің тақырыбы және мәтіндегі
негізгі ой дегеніміз не?
6. Оқы.
«Менің інім – Негеш сияқты көп білгісі келетін, сұрақты көп қоятын бала. Бүгін мені сұрақтың астына алды: «Сынып деген не? Сенің сыныптастарың кімдер? Мектепте сабақ беретін кісіні кім дейді?»
Мен бірден жауап бере алмай, тосылып қалдым*. Сен қалай жауап берер едің?.
• Оқығандарыңның мәтін екенін дәлелдеңдер. Мәтіннің тақырыбын анықтаңдар: мәтінде кім туралы айтылған?
• Мәтінге ат қой.
Тақырып – мәтінде баяндалатын оқиға мен ойдың түйіні.
7. Оқы. Берілген сөйлемдердің мәтін құрап тұрмағанын дәлелдеп көр.
Бауыржан түскі үзілісте асханаға барды. Досжанның мінезі ашық. Жәния кітабын күтіп ұстайды. Ол кимелеп, кезекте тұрғандардың арасына кіріп кетті. Талғат өлеңді мәнерлеп оқыды. Кезекте тұрғандар реніш білдірді. Марғұлан мектеп алдында ұзақ тұрды. Бірақ Бауыржан түк естімегендей тұра берді.
• Сөйлемдердің ішінен мәтін құрайтындарын көшіріп жаз.
• Құраған мәтініңнің тақырыбын анықта. Мәтінге ат қой.
8. Өлеңді тиісті дауыс ырғағымен оқы.
Білімді ізде еңбектен,
Білім терең теңіз бе?
Білім, еңбек егіз бе?
Рухани азығым* –
Осы екеуі деңіз де, –
Дейді атам, – білімді
Еңбекпенен сен ізде.
Е. Шайхыұлы
Орфографиялық Сөздік
рухани
• Қай қатарларда автор айтқысы келген басты пікір берілген?
• Өлеңнің аты негізгі ойды беріп тұрғанын дәлелдеп көр.
• Негізгі ойды білдіріп тұрған сөйлемді көшіріп жаз.
Мәтіндегі негізгі ой – автор айтқысы келген басты пікір.
9. Мәтінді атымен бірге оқып шық.
Уәде – қасиетті серт
Сыныптасым Айгүл екеуіміз жалғыз тұратын Әсел әжейге көмектесуді ұйғардық.
Үйді жинап, дүкеннен керек-жарақтарын әкеліп бердік. Ол кісі бізге риза болып, батасын берді. Өзімен бірге шай ішуімізді өтінді. Біздер сыныптастарымызға киноға баруға уәде беріп қойғанымызды айттық.
Әсел әжей: – Дұрыс, қарақтарым, уәде – қасиетті серт. Уәделеріңде тұрсаңдар, қадірлерің артады, – деді.
Кәп Құмарұлы
Орфографиялық Сөздік
уәде
қадір
• Мәтіндегі негізгі ой мен тақырыптың не туралы екенін анықта.
• Мәтіннің аты негізгі ойды бейнелеп тұрғанын дәлелде. Негізгі ой айтылған сөйлемді көшіріп жаз.