Қазақстанның әлемдік аренадағы рөлі
СЕН:
Қазақстанның Еуразия құрлығындағы орнын глобустан қарап көр. Біздің республикамыз географиялық тұрғыдан өте қолайлы орналасқан. Сен қалай ойлайсың, Қазақстанның қолайлы орналасуының артықшылығы неде?
Қазақстан Еуразияның орталығында орналасқан. Маңызды автомобиль жолдары мен теміржолдар және әуе желілері біздің еліміз арқылы өтеді.
Кез келген мемлекеттің сыртқы саясаты оның географиялық орналасуы мен қоршаған ортаға байланысты. Елдер ең әуелі өздерінің жақын көршілерімен байланыс орнатады.
Есіңе түсір!
Әлемнің саяси картасына қарап, Қазақстанның қандай мемлекеттермен шегаралас екенін табыңдар.
Дүниежүзінің саяси картасы
«Қазақстанның сыртқы саясаттағы басымдықтары» сызбасына қараңдар. Шеңберлерде әлемдегі елдер белгіленген. Осы сызбаға қарап, Қазақстанның ең алдымен қандай елдермен қарым-қатынасты дамытатынын талқылаңдар. Неге екенін түсіндіріңдер. Өз жауаптарыңды дәлелдеу үшін әлемнің саяси картасын пайдаланыңдар.
Жұптық жұмыс
Қазақстан Ресеймен тығыз байланыстар орнатқан. Екі елдің тарихы да ортақ, шегаралас аумақтары да тым ауқымды (7,5 мың шақырымнан асады), оған қоса экономикалық және мәдени байланыстары жақсы дамыған.
1991 жылы КСРО ыдырағаннан кейін Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы қалыптасты. Қазақстан өзінің оңтүстіктегі жақын көршілері – Өзбекстан, Қырғызстан, Түрікменстанмен, сондай-ақ ТМД-ның басқа да елдерімен іскерлік қарым-қатынастар орнатты.
Қытаймен арада берік байланыстар орнай бастады. Қазақстанмен арадағы сауда саласында Қытай елі Ресейден кейінгі екінші орында.
Қазақстан АҚШ, Франция, Германия тәрізді әлемдегі жетекші елдермен де жан-жақты байланыстар орнатқан.
Сұрақтар мен тапсырмалар
Әлемдегі оқиғалардан хабардар болу үшін теледидардағы бағдарламаларды көру керек. Сен соңғы жаңалықтардан біздің еліміздің өзге мемлекеттермен арадағы достық байланыстарын дамыту туралы не білдің? Мысалдар келтір.
Қазақстанның әлемдік аренадағы рөлі күн өткен сайын өсіп келеді. Біздің еліміз 70 халықаралық ұйымдардың белсенді мүшесі болып саналады. 1992 жылғы 2 наурыздан бастап Қазақстан Біріккен Ұлттар Ұйымына (БҰҰ) қабылданған. БҰҰ-ның құрамында 193 мүше-елдер бар.
Біздің еліміздің ядролық қарусыз бейбіт өмірге деген ұмтылысын бүкіл әлем жоғары бағалайды. 2016 жылы Қазақстан Президенті Н.Ә. Назарбаев «Бейбітшілік. ХХІ ғасыр» Манифесін жариялады. Осы Манифесінде ол ядролық қару мен соғыстан бас тартуға шақырды. Президент Н.Ә. Назарбаевтың бастамасы бойынша «29 тамыз – Ядролық сынақтарға қарсы халықаралық іс-қимыл күні» деп жарияланды.
Астанада «ЭКСПО-2017» көрмесін өткізудің өзі Қазақстанның әлемдік аренадағы беделінің арта түскенін аңғартады. Көрменің «Болашақ энергиясы» деген тақырыбының өзі өте маңызды. Ол желдің, күннің, су мен ғарыштың қуатын пайдалану мәселесіне қатысты. «ЭКСПО-2017» көрмесіне әлемнің жүзге тарта мемлекеттері мен 10-нан аса халықаралық ұйымдары қатысты.
Сұрақтар мен тапсырмалар
Сен «ЭКСПО-2017» көрмесіне барып көрдің бе? Осы көрмеден алған әсеріңді сыныптастарыңа айтып бер.
Жұппен жұмыс істей отырып, Қазақстанның әлемдік аренадағы рөлінің арта бастағандығы туралы мысал келтіріңдер.
– «Менің Қазақстаным әлемдік аренада» кластерін құрастырыңдар.
– Біздің еліміздің бейбітсүйгіш саясатын сипаттайтын символ ойлап табыңдар.